“มีลูกตอนอายุเยอะแล้ว กลัวลูกเป็นดาวน์ ควรทำอย่างไรดี?” เป็นคำถามที่หมอมักจะถูกถามเป็นประจำเวลาที่มีคู่สามีและภรรยาเข้ามาขอคำปรึกษา เนื่องจากมีภาวะมีลูกยาก ซึ่งถึงแม้ว่าในปัจจุบันการมีลูกนั้นสามารถแก้ไขได้ง่ายแล้วโดยใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์ ซึ่งช่วยได้ง่ายกว่าการพึ่งทางสายบุญเสียอีก แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า ปัจจัยด้านอายุก็มีส่วนสำคัญที่มีผลต่อภาวะความสมบูรณ์ของตัวอ่อนได้ วันนี้หมอจึงจะมาพูดให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ให้ฟังกันครับ
คนไทยในปัจจุบัน นิยมแต่งงานตอนอายุมากขึ้น
ในยุคก่อนนั้นคนไทยมักจะนิยมแต่งงานกันในวัยที่อายุน้อย ๆ ประมาณ 15-16 ปีก็แต่งงานสร้างครอบครัวกันแล้ว เพราะยิ่งผู้หญิงอายุน้อยก็จะยิ่งขยายช่วงวัยให้มีลูกได้มากยิ่งขึ้น เพราะสมัยก่อนคนนิยมมีลูกกันมาก ๆ ครอบครัวหนึ่งมีลูกกันไม่ต่ำกว่า 5-6 คน บางครอบครัวมีลูกมากถึง 11 คน เนื่องจากคนยุคก่อนมักจะมีพื้นที่บ้านกว้างขวาง มีสวน ทำไร่ ทำอาชีพเกษตรกรซึ่งการมีลูกเยอะ ๆ ก็จะทำให้สะดวกในการช่วยงานบ้าน แต่ในยุคปัจจุบันการมีลูกเยอะ ๆ ไม่ได้ช่วยตอบโจทย์ความสะดวกสบายที่มีคนช่วยทำงานอีกแล้ว เนื่องจากยุคนี้อาชีพมีหลากหลายมากขึ้น มีค่านิยมให้เด็กมีวุฒิการศึกษาที่สูงขึ้น ทำให้การแต่งงานในช่วงวัยที่อายุยังน้อย ๆ จึงไม่ค่อยมีอีกแล้ว และเนื่องจากค่าครองชีพที่สูงมากขึ้น ทำให้เมื่อเรียนจบก็มักจะทำงาน เก็บเงินสร้างเนื้อสร้างตัวกันก่อน จนกระทั่งเวลาผ่านไปกว่าจะได้ตกลงแต่งงานกันก็อายุปาไปเกือบ 30 ปีแล้ว
ซึ่งถึงแม้ว่า ข้อดีของการแต่งงานสร้างครอบครัวตอนที่พร้อมแล้วนั้น จะช่วยให้มีความพร้อมทั้งด้านการเงิน และเวลาสำหรับการเลี้ยงลูก แต่ในด้านของวัยก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า ความสามารถในการเจริญพันธุ์ก็อาจจะสู้คนในวัยยี่สิบต้น ๆ ไม่ได้ครับ
บทความ : เอกสารการรักษามีบุตรยาก IUI / ICSI ทำไมต้องใช้ทะเบียนสมรส ?
ความเสี่ยงของ “แม่” เมื่อต้องตั้งครรภ์ตอนอายุเยอะ
สำหรับผู้ที่วางแผนการมีลูก แต่ว่ามีอายุมากกว่า 30-35 ปีแล้ว หมอแนะนำให้เข้ามาปรึกษากับแพทย์ที่เชี่ยวชาญเพื่อตรวจร่างกายเพื่อดูความพร้อมสำหรับการมีลูกก่อนครับ เนื่องจากเมื่ออายุมากขึ้นระบบภายในร่างกายของเรานั้นจะมีความเสื่อมถอยลงไป โดยเฉพาะระบบเจริญพันธุ์ และต้องตรวจทั้งสามีและภรรยาเลยครับเพราะภาวะมีลูกยากนั้นไม่ได้เกิดจากฝ่ายหญิงเพียงอย่างเดียว มีจำนวนไม่น้อยที่เกิดจากคุณภาพอสุจิของฝ่ายชาย ดังนั้นหมอจึงแนะนำให้ตรวจทั้งคู่เพื่อการแก้ไขอย่างตรงจุดที่สุด
อ่านบทความ : สาเหตุมีลูกยาก เกิดจากฝ่ายชาย หรือ ฝ่ายหญิง ?
ปัจจัยเสี่ยงเมื่อตั้งครรภ์ตอนอายุเยอะแล้วมีดังนี้
- เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแท้งคุกคาม
- เสี่ยงมีภาวะรกเกาะตัวต่ำกว่ามดลูกหรือเกาะอยู่ใกล้ปากมดลูกเกินไป
- การตั้งครรภ์ตอนที่อายุมากแล้ว จะเป็นการเพิ่มโอกาสการคลอดก่อนกำหนด
ความเสี่ยงของ “ลูก” เมื่อต้องตั้งครรภ์ตอนอายุเยอะ
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นนะครับว่า ภาวะความพร้อมของแม่นั้นมีผลต่อความสมบูรณ์ของลูกด้วย ดังนั้น ความเสี่ยงของการตั้งครรภ์เมื่อคุณแม่มีอายุมากแล้วคือ
- เพิ่มโอกาสเสี่ยงที่เด็กอาจจะเสียชีวิตตั้งแต่ในครรภ์
- เด็กอาจจะมีน้ำหนักตัวที่ต่ำกว่ามาตรฐาน
- เพิ่มความเสี่ยงของเด็กที่อาจจะเป็นดาวน์ซินโดรม (Down syndrome)
กลัวลูกเป็นดาวน์ ทำ ICSI คือคำตอบ!
สำหรับใครที่กำลังวางแผนการมีลูก แต่ว่ามีอายุที่เยอะแล้ว ไม่ต้องกังวลไปครับ เพราะตอนนี้มีเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่สามารถช่วยรักษาภาวะมีลูกยากให้ง่ายขึ้น ก็คือการทำ ICSI ที่จะเป็นการคัดเลือกอสุจิที่แข็งแรงสมบูรณ์ที่สุดฉีดด้วยเข็มเข้าไปในเนื้อไข่ที่มีคุณภาพดีที่สุดเพื่อให้เกิดการปฏิสนธิซึ่งตอบโจทย์ผู้ที่มีลูกยากเนื่องจากไข่เปลือกหนาแข็ง และอสุจิเคลื่อนไหวช้าครับ
หลังจากที่หมอเลี้ยงตัวอ่อนถึงระยะบลาสโตซิสแล้ว ก่อนที่จะย้ายเข้าไปในโพรงมดลูกนั้น และกลัวว่าลูกจะมีความเสี่ยงเป็นดาวน์ซินโดรม (Down syndrome) หมอแนะนำให้ตรวจโครโมโซมตัวอ่อน NGS ร่วมด้วยจะดีที่สุดครับ เพราะการตรวจโครโมโซมตัวอ่อน NGS เป็นเทคโนโลยีการแพทย์ใหม่ล่าสุดที่สามารถช่วยตรวจหาความสมบูรณ์ของตัวอ่อนทางพันธุกรรม ว่ามีความสมบูรณ์ของจำนวนโครโมโซมหรือไม่? มีมากเกินไปหรือขาดไป ซึ่งวิธีนี้จะช่วยคัดกรองความผิดปกติที่ส่งผลต่อเด็กที่จะเกิดมาได้อย่างแม่นยำ และยังลดปัญหาตัวอ่อนไม่ฝังตัว เพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ที่สมบูรณ์และลดการแท้งด้วยครับ แต่ว่าขั้นตอนจะเป็นขั้นตอนที่แยกออกมาจากการทำ ICSI แบบปกติ ซึ่งมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม หากสนใจสามารถสอบถามหมอได้ครับ
แพทย์ผู้เขียน
แพทย์ผู้เขียน
นพ.ธิติกรณ์ วาณิชย์กุล
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสูตินรีเวชศาสตร์
นพ.ธิติกรณ์ วาณิชย์กุล
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสูตินรีเวชศาสตร์